Langs de Limes: Op ontdekking door Romeins Nederland

Voor mijn volgende reis wilde ik iets anders. Een nieuwe kijk op de wereld. Dus zocht ik info over Nederland en ontdekte dat de Rijn de noordgrens van het Romeinse Rijk vormde. Tijd om terug te reizen – naar het Romeinse Rijk!

Bij “Romeinse Rijk” denk je niet meteen aan Nederland, toch? Maar ruim 2000 jaar geleden kwamen de Romeinen naar dit drassige land bij de zee en noemden het Germania Inferior – vrij vertaald: “Tweederangs Duitsland”. Ze waren niet onder de indruk. Het land was lastig begaanbaar, er woonden weinig mensen en er viel weinig te halen. De bewoners waren ook niet bepaald meegaand, dus halverwege Nederland hielden de Romeinen het voor gezien.

Verder naar het noorden? Geen interesse. Ze bezochten het wel, maar hun echte focus was de Rijn. Die rivier werd hun perfecte grens: de barbaren konden niet zwemmen, en honderd jaar na hun aankomst stelde keizer Claudius vast dat de Rijn de definitieve noordgrens van het rijk was. Ze noemden het de Limes.

Langs die grens verrezen wachttorens en forten om het rijk te beschermen. Sommige legerkampen groeiden uit tot steden die nu, 2000 jaar later, nog bestaan. Helaas weten we niet precies waar de Romeinse wegen liepen. Het rijk duurde vier eeuwen, maar de donkere Middeleeuwen wisten bijna alle sporen uit. Een gedetailleerde kaart? Nooit gevonden. Toch vonden we in Nederland, dankzij nieuwe snelwegen en wijken, talloze Romeinse resten. Zo weten we waar ze zaten.

Onze tocht begon in Berg en Dal bij Nijmegen, of Noviomagus Batavorum in Romeinse ogen. Niet pal aan de Limes, maar een cruciale legerbasis en deel van die grens. Opgravingen rond de stad leverden veel op, zoals een zilveren ruitermasker, nu te zien in Museum Het Valkhof. Om hun Romeinse roots te eren, bouwde Nijmegen een reusachtige replica van dat masker bij de rivier: Het Gezicht van Nijmegen.